
شبکه فن بازار ملی ایران بر اساس نقشه جامع علمی کشور و ابلاغیه های شورای عالی انقلاب فرهنگی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری وظیفه ایجاد توسعه و ساماندهی فن بازارهای منطقه ای و تخصصی کشور را عهده دار است. همچنین این شبکه بر اساس آیین نامه ایجاد و راهبری فن بازارها و کارگزاران تجارت فناوری که به تایید معاون اول محترم رییس جمهور (رییس هیات امنا پارک فناوری پردیس) رسیده است ساماندهی کارگزاران تجارت فناوری و ایجاد بانک اطلاعات فناوری کشور را عهده است.
لازم به ذکر است شبکه فن بازار ملی ایران بر اساس ماده (25) مصوبه هیات محترم وزیران در خصوص ایجاد منطقه بین المللی ایران وظیفه راه اندازی تالار معاملات فناوری کشور، ایجاد و ساماندهی کارگزاران تجارت فناوری در سطح ملی و بین المللی و نیز توسعه صادرات محصولات دانش بنیان کشور را عهده دار است.
- از جمله برنامه های این شبکه به شرح زیر است:
- - دارای دفتر فن بازار منطقه ای در تمام استان های کشور؛
- - دارای دفتر فن بازار تخصصی در حوزه های اولویت دار کشور؛
- - دارای بیش از 90 کارگزار تجارت فناوری در سطح کشور؛
- - دارای بانک جامع اطلاعات فناوری کشور؛
- - برگزاری 100 رویداد تجارت فناوری در سطح کشور؛
- - بیش از 3000 میلیارد تومان همرسانی عرضه و تقاضا فناوری در کشور؛
فنبازار بهمعنای بازار فناوری، یعنی محلی برای مبادلات فناوری است. همانطور كه بازار مسكن محل مبادله مسكن است و بنگاههای معاملات مسكن واسطههای اطلاعاتی و حقوقی معامله مسكن هستند، در بازار فناوری نیز فنبازارها نقش واسطهای برای رساندن اطلاعات فناوری به «عرضهكنندگان»، «متقاضیان»، «كارآفرینان» و «سرمایهگذاران» را دارند. درضمن به ارائه مشاوره در خصوص مراحل انتقال فناوری میپردازند.
تولد فنبازارها به بیش از دو دهه قبل (اواخر دهه 70 میلادی) و كشورهای شرق آسیا بر میگردد. كشورهایی چون «ژاپن»، «چین» و «هنگكنگ» كه خود تولیدكننده فناوری نبودند و بیشتر از استراتژی انتقال فناوری استفاده میكردند، برای ساماندهی جریان انتقال فناوری در كشورشان، اقدام به ایجاد ساختارهایی كردند كه بعدها بهنام Technomarket یاTechnomart معروف شدند. ظرایف موجود در انتقال فناوری، لزوم ایجاد مكانیسم اطلاعرسانی صحیح، همچنین مشاوره ساختارمند و ایجاد بستری برای استانداردسازی مبادلات را بوجود آورد که این نقش توسط فنبازارها ایفا میشود. در اصل فنبازار در نقش یک واسطهی حرفهای در سطوح مختلف در کنار عرضهکنندگان (دانشگاهها، پژوهشگاهها و واحدهای تحقیق و توسعهی صنایع) و متقاضیان فناوری (صنایع بزرگ، بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط، سرمایهگذاران و حتی دانشگاهها) خواهد بود. با این تعریف میتوان گفت فنبازار در اصل یک بنگاه تخصصی معاملات فناوری است. در این بازار، فروشندگان فناوری فرصت مییابند تا ایدهها و فناوریهای خود را به معرض نمایش گذاشته و برای آنها اقدام به بازاریابی نمایند. از طرفی این امكان نیز وجود دارد كه متقاضیان فناوری نیز تقاضاهای خود را مطرح نموده و به این صورت قدرت انتخاب بالاتری در بین گزینهها داشته باشد.
اقدامات فنبازار
۱. توسعه دفاتر فنبازارهای منطقهای و تخصصی
فنبازار موظف است در تمام استانهای کشور و نیز در حوزههای اولویتدار فناوری کشور، دفتر فن بازار ایجاد کند که تحت عنوان « فنبازار منطقهای » شناخته می شوند. همچنین شبکه به منظور تسهیل مبادلات حوزه های اولیت دار کشور ، سازوکاری ایجاد کرده است که به آن « فن بازار تخصصی » گفته می شود . آنچه در این دفاتر حائز اهمیت است ، همکاری مناسب بخش خصوصی و دولتی برای تسهیل تبادلات فناوری است. در حال حاضر ۳۷ دفتر فنبازار منطقهای و تخصصی در کشور ایجاد شده است.
۲. توسعه شبکه کارگزاران تجارت فناوری
کارگزاران تجارت فناوری یا بروکرهای فناوری، شرکتهای خصوصی چابکی هستند که وظیفه عملیات اجرایی به منظور تسهیل همرسانی را عهده دار می باشند. این کارگزاران فراتر از یک مشاور هستند و در کنار عرضه کننده یا متقاضی تا مرحله نهایی مبادله حضور دارند . کارگزاران تجارت فناوری دارای اطلاعات جامعی از عرضه ها و تقاضا های فناوری و شبکه گسترده برای همرسانی بوده و مواجهه عرضه کننده و متقاضی فناوری را عهده دار هستند . همچنین این کارگزاران مسلط به قوانین جاری در اکوسیستم نوآوری و فناوری بوده و نیز اقداماتی نظیر تنظیم قرارداد و ... را بر عهده دارند .
۳. سامانه شبکه فنبازار ملی ایران
سامانه شبکه فنبازار ملی ایران بهعنوان جامعترین بانک اطلاعات فناوری کشور در دسترس عموم قرار دارد. این سامانه شامل عرضهها و تقاضاهای فناوری ، شرکتهای دانشبنیان و فناور و نیز اخبار بازار فناوری کشور به نشانی techmart.ir میباشد. شرکتهای دانش بنیان و فناور جهت عرضه محصول و فناوری خود به شرکت ها و سازمان های کشور و همچنین دسترسی به این توانمندیها و ارائه نیازهای فناورانه خود ، میتوانند از این سامانه بهرهبرداری کنند.
۴. نشستهای سراسری فنبازارها و نشستهای مجازی بروکری
شبکه فنبازار ملی ایران از سال ۱۳۹2 به منظور همگرایی و همافزایی بیشتر فنبازارها، نشستهای سراسری را با حضور و مشارکت همه فن بازار های منطقه ای برگزار می کند . در این نشستها ضمن ارائه آخرین اقدامات و فعالیتهای فنبازارها، کارگزاران شبکه فنبازار نیز به اشتراک تجربیات می پردازند . همچنین از سال ۱۳۹۹ و هر 2 هفته یکبار ، نشستهای بروکری مجازی جهت ارتباط بهتر کارگزاران تجارت فناوری با یکدیگر و همافزایی آنها در جهت بازاریابی، رفع نیاز و جذب سرمایه برگزار میگردد.
۵. رویدادهای همرسانی شبکه فنبازار ملی ایران
شبکه فنبازار ملی ایران بهمنظور تسریع یک فرآیند همرسانی، رویدادهای تجاری در حوزه توسعه بازار فناوری را طی سال توسط شبکه فنبازارها و کارگزاران تجارت فناوری برگزار میکند.
- این رویدادها با چهار دستهبندی به شرح زیر برگزار میشود:
- ارائه نیاز فناورانه
- فستیوال عرضه نوآوریها
- نشست بهرهبرداری از توان داخلی
- استارتآپ دمو